ประเพณีเดือน ๔ เป็ง | ตานข้าวใหม่ เผาหลัวหิงไฟพระเจ้า เผาข้าวหลาม จิ๊บอกไฟปู๋จา

ป็นประจำในทุกๆปี เมื่อถึงวันขึ้น 15 ค่ำเดือนสี่ อากาศที่เริ่มจะหนาวเย็น เริ่มเยือนมาถึง ชาวบ้านแม่สาบ อ.สะเมิง จะมีประเพณีตานข้าวใหม่(ถวายข้าวที่เก็บเกี่ยวมาใหม่ของฤดูกาลแรก) ซึ่งประเพณีนี้ เป็นประเพณีของชาวล้านนาที่ยึดถือและปฏิบัติกันมาเนิ่นนาน
ชาวบ้านจะนำข้าวสารอาหารแห้งมาตักบาตรเดือนสี่เป็ง กันเป็นประจำของช่วงเช้าทุกๆปี  การทำบุญเดือนสี่เป็งนี้ ชาวล้านนาถือว่า เป็นการเริ่มต้นสิ่งดีๆในวันปีใหม่ และการที่ได้นำเอาข้าวที่เก็บเกี่ยวผลผลิตใหม่ มาทำบุญนั้น จะนำสิ่งดีๆ ที่เป็นศิริมงคล แก่ตัวเองและครอบครัวมาในวันปีใหม่ด้วย

ประเพณีเดือนสี่เป็งนั้น ไม่เพียงแค่การทำบุญตักบาตรช่วงเช้าเท่านั้น ยังมีการปล่อยว่าวไฟ ถวายเป็นพุทธบูชา ต่อองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า อีกทั้งในช่วงกลางคืน ก็จะมีการละเล่น มรหสพที่หลากหลายมากมาย ไม่ว่าจะเป็น การเผาหลัวหิงไฟ (ก่อกองไฟผิงไฟ) การเผาข้าวหลาม การจุดพลุไฟ และการละเล่นต่างๆภายในบริเวณวัดอีกมากมาย

การทำบุญประเพณีเดือนสี่เป็ง จึงถือว่าเป็นประเพณีที่ชาวบ้านแม่สาบ อ.สะเมิง ให้ความสำคัญ และยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมา เป็นเวลาหลายชั่วอายุคน เพราะที่นี่ ชุมชน ชาวบ้าน และวัด ยังถือว่า เป็นจุดศูนย์กลางที่รวมกันได้อย่างเหนียวแน่น และยาวนาน  ภาพของคนเฒ่าคนแก่ คนหนุ่มสาว ที่พากันมาตักบาตรทำบุญกันที่วัด และมาร่วมกิจกรรมกัน จึงเป็นภาพที่แสนธรรมดาในสังคมที่นี่ แต่มันเป็นภาพที่หาดูได้ยากมากๆ ในสังคมปัจจุบัน ที่อยู่โลกด้านนอก

หลายๆอย่างสะท้อน ออกมาได้เป็นอย่างดี ผ่านวิถีการดำเนินชีวิตของคนที่นี่สะเมิง

ความเชื่อ ความศรัทธา ยังมีให้เห็นอยู่ในสังคมของคนที่นี่ สะเมิง

ผลผลิตจากฤดูกาลแรกของปี ชาวบ้านจะนำมาตักบาตร และส่วนหนึ่งจะนำไปทำข้าวหลาม เผากินกันในตอนกลางคืน